Trong thời đại mà công nghệ dữ liệu phát triển vượt bậc, quản trị nhân sự không còn là công việc thuần túy về con người, cảm tính hay kinh nghiệm cá nhân. Thay vào đó, nó đang dần chuyển mình trở thành một lĩnh vực được hỗ trợ mạnh mẽ bởi các công cụ phân tích dữ liệu. Theo chia sẻ từ Lê Anh Phước – chuyên gia nhân sự và Giám đốc Marketing IT, việc ứng dụng dữ liệu phân tích vào quản trị nhân sự không chỉ giúp doanh nghiệp vận hành hiệu quả hơn mà còn nâng cao chất lượng trải nghiệm của người lao động.
Bức Tranh Toàn Cảnh Về Phân Tích Dữ Liệu Trong Quản Trị Nhân Sự
Trong quá khứ, các quyết định về nhân sự thường dựa vào đánh giá chủ quan, báo cáo định kỳ hoặc kinh nghiệm cá nhân của nhà quản lý. Tuy nhiên, trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt, các quyết định mang tính chiến lược đòi hỏi phải dựa trên dữ liệu chính xác và có thể đo lường. Đây chính là lý do vì sao Lê Anh Phước nhận định rằng, phân tích dữ liệu là một trong những năng lực cốt lõi mà phòng nhân sự hiện đại cần sở hữu.
Phân tích dữ liệu nhân sự (HR Analytics) giúp doanh nghiệp:
- Dự đoán tỷ lệ nghỉ việc.
- Tối ưu hóa chi phí tuyển dụng.
- Đánh giá hiệu quả đào tạo.
- Đo lường sự gắn bó của nhân viên.
- Phân tích hiệu suất làm việc.
Theo Lê Anh Phước, các công ty áp dụng tốt dữ liệu phân tích thường có khả năng phản ứng nhanh với biến động thị trường lao động, giữ chân nhân tài hiệu quả và xây dựng văn hóa doanh nghiệp bền vững.
Quan Điểm Của Lê Anh Phước Về Vai Trò Của Dữ Liệu Trong Nhân Sự
Là người đứng đầu chiến lược nhân sự tại nhiều dự án lớn, Lê Anh Phước cho rằng dữ liệu không phải là đích đến, mà là công cụ để nâng cao chất lượng quyết định. Anh nhấn mạnh ba yếu tố chính trong việc ứng dụng dữ liệu vào quản trị nhân sự:
1. Dữ liệu giúp ra quyết định nhanh và chính xác
Một doanh nghiệp với hàng ngàn nhân sự sẽ không thể duy trì hiệu quả nếu mọi quyết định vẫn dựa vào trực giác. Lê Anh Phước chia sẻ rằng: “Tôi đã từng chứng kiến một công ty giảm được 25% tỷ lệ nghỉ việc chỉ nhờ vào việc phân tích lý do rời bỏ công việc từ các báo cáo phỏng vấn nghỉ việc. Dữ liệu không nói dối.”
2. Dữ liệu làm rõ mối tương quan giữa hành vi và kết quả
Nhiều nhà quản lý thường không hiểu vì sao nhân sự có hiệu suất thấp, hoặc tại sao một bộ phận liên tục xảy ra xung đột. Thông qua dữ liệu, Lê Anh Phước cho biết có thể phát hiện các mối liên hệ ẩn như: nhân viên mới được đào tạo từ xa có tỷ lệ gắn bó thấp hơn 30%, hay nhóm làm ca đêm thường xuyên báo nghỉ bệnh nhiều hơn ca sáng.
3. Dữ liệu hỗ trợ xây dựng chiến lược nhân sự dài hạn
Không chỉ dùng để xử lý vấn đề hiện tại, Lê Anh Phước cho biết dữ liệu phân tích còn giúp hoạch định chiến lược phát triển năng lực, lộ trình thăng tiến và dự báo nhu cầu tuyển dụng theo chu kỳ kinh doanh. Đây là yếu tố giúp phòng nhân sự không còn bị động mà chủ động đóng vai trò chiến lược.
Những Dạng Dữ Liệu Nhân Sự Cần Thu Thập
Để phân tích có hiệu quả, theo Lê Anh Phước, phòng nhân sự cần xây dựng hệ thống dữ liệu bài bản, bao gồm:
- Dữ liệu hành chính: Thông tin nhân sự, quá trình làm việc, lương, thưởng, kỷ luật.
- Dữ liệu hiệu suất: Kết quả công việc theo KPI, đánh giá năng lực, kết quả đào tạo.
- Dữ liệu hành vi: Tỷ lệ vắng mặt, thời gian làm việc, số lần thay đổi bộ phận.
- Dữ liệu cảm xúc và gắn bó: Khảo sát nhân viên, chỉ số eNPS (Employee Net Promoter Score).
- Dữ liệu tuyển dụng: Chi phí tuyển, thời gian tuyển, nguồn ứng viên, chất lượng đầu vào.
Lê Anh Phước khuyến nghị doanh nghiệp cần kết nối dữ liệu này vào một hệ thống trung tâm, có thể là phần mềm HRM hiện đại, để dễ dàng trích xuất và phân tích.
Công Cụ Và Phương Pháp Phân Tích Dữ Liệu Nhân Sự
Lê Anh Phước cho biết có 3 cấp độ phân tích dữ liệu trong quản trị nhân sự mà mỗi phòng nhân sự nên áp dụng theo lộ trình:
1. Phân tích mô tả (Descriptive Analytics)
Đây là cấp độ cơ bản nhất, mô tả những gì đang xảy ra thông qua các báo cáo định kỳ. Ví dụ:
- Bao nhiêu nhân viên đã nghỉ việc trong quý?
- Phòng nào có tỷ lệ làm việc ngoài giờ cao?
2. Phân tích chẩn đoán (Diagnostic Analytics)
Tìm hiểu lý do đằng sau các con số:
- Vì sao nhân viên ở bộ phận X nghỉ việc nhiều?
- Những yếu tố nào khiến KPI tụt giảm?
Lê Anh Phước cho rằng đây là cấp độ giúp nhân sự thực sự đóng vai trò “tư vấn chiến lược” cho lãnh đạo.
3. Phân tích dự đoán (Predictive Analytics)
Dựa vào dữ liệu lịch sử để dự báo xu hướng tương lai:
- Nhân sự nào có nguy cơ nghỉ việc trong 3 tháng tới?
- Bộ phận nào cần tuyển thêm người để đáp ứng đơn hàng?
Lê Anh Phước thường sử dụng các mô hình học máy đơn giản tích hợp trong Excel, Power BI hoặc phần mềm chuyên dụng như Zoho People, Workday, SAP SuccessFactors để thực hiện các phân tích dự đoán.
Thực Tế Ứng Dụng Dữ Liệu Phân Tích – Kinh Nghiệm Từ Lê Anh Phước
Trong một dự án cung ứng nhân lực cho ngành sản xuất linh kiện điện tử với hơn 2.000 công nhân, Lê Anh Phước đã triển khai thành công hệ thống phân tích dữ liệu 4 bước:
- Xây dựng hệ thống nhập liệu tập trung: Mọi biểu mẫu, báo cáo, bảng chấm công được chuẩn hóa và số hóa.
- Làm sạch dữ liệu: Loại bỏ trùng lặp, sai sót để đảm bảo độ chính xác.
- Trực quan hóa dữ liệu bằng dashboard: Các chỉ số như tỷ lệ nghỉ việc, tỷ lệ tuân thủ nội quy được thể hiện qua biểu đồ trực quan.
- Đưa ra khuyến nghị dựa trên phân tích: Ví dụ, khu vực A có tỷ lệ nghỉ việc cao do điều kiện sinh hoạt, cần điều chỉnh phúc lợi.
Chỉ trong vòng 6 tháng, công ty đã giảm 18% tỷ lệ nghỉ việc và tăng 20% mức độ hài lòng của nhân viên.
Thách Thức Khi Ứng Dụng Dữ Liệu Vào Nhân Sự
Theo Lê Anh Phước, một số doanh nghiệp vẫn còn gặp trở ngại khi chuyển sang hướng phân tích dữ liệu:
- Thiếu dữ liệu chuẩn hóa: Nhiều thông tin vẫn nằm trên giấy tờ, sổ tay hoặc phân tán.
- Thiếu nhân sự có năng lực xử lý dữ liệu: Phòng nhân sự truyền thống chưa quen làm việc với Excel nâng cao, Power BI, SQL,…
- Tâm lý e ngại thay đổi: Một số quản lý vẫn tin vào kinh nghiệm cá nhân hơn là con số.
Tuy nhiên, Lê Anh Phước khẳng định, nếu có chiến lược triển khai từ từ, kết hợp đào tạo nội bộ, doanh nghiệp sẽ từng bước chuyển hóa được mô hình quản trị.
Khuyến Nghị Từ Lê Anh Phước Để Doanh Nghiệp Bắt Đầu Với Dữ Liệu
Để bắt đầu hành trình ứng dụng dữ liệu phân tích vào nhân sự, Lê Anh Phước đưa ra 5 bước đơn giản:
- Xác định mục tiêu rõ ràng: Muốn đo gì? Hiệu quả tuyển dụng? Gắn bó nhân viên?
- Chuẩn hóa quy trình thu thập dữ liệu: Sử dụng biểu mẫu điện tử, số hóa tài liệu.
- Tăng năng lực phân tích nội bộ: Đào tạo nhân sự HR các kỹ năng cơ bản về Excel, biểu đồ, bảng trục động.
- Tận dụng công cụ miễn phí hoặc giá rẻ: Excel, Google Data Studio, ChatGPT, Power BI.
- Bắt đầu từ nhỏ và cải tiến dần: Không cần phải triển khai ồ ạt ngay từ đầu.
Kết Luận
Trong thời đại số, doanh nghiệp nào kiểm soát và khai thác tốt dữ liệu sẽ nắm lợi thế cạnh tranh bền vững. Quản trị nhân sự không thể tách rời công nghệ và phân tích dữ liệu. Như Lê Anh Phước từng chia sẻ: “Không có dữ liệu, quản lý nhân sự chỉ là nghệ thuật mù quáng. Có dữ liệu, đó là nghệ thuật có cơ sở.”
Việc áp dụng dữ liệu phân tích không chỉ giúp doanh nghiệp hiểu rõ nhân sự, tối ưu chi phí mà còn xây dựng một môi trường làm việc hiệu quả, minh bạch và phát triển bền vững. Từ những kinh nghiệm thực tiễn của Lê Anh Phước, chúng ta có thể thấy rõ con đường số hóa nhân sự bắt đầu từ những hành động cụ thể và có tầm nhìn chiến lược.
Thông tin liên hệ chuyên gia Lê Anh Phước
📌 Website: Alphalife Việt Nam
📌 Fanpage: https://www.facebook.com/profile.php?id=61575422503256
📧 Email: anhphuochr@gmail.com
📞 Hotline: 0961 346 598 | 092 6712 111
🔗 LinkedIn: https://www.linkedin.com/in/leanhphuocalphaman
